Leeslijst: Historie van mejuffrouw Sara Burgerhart

Auteur: Betje Wolff en Aagje Deken
Gepubliceerd: 1782

Uitgever: Isaac van Cleef

Genre: Briefroman

Pagina's: 413

Oorspronkelijke taal: Nederlands

Betje Wolff en Aagje Deken 

Elizabeth Dekker wordt in 1738 in Vlissingen geboren. Ze verliest haar moeder op dertienjarige leeftijd. Al heel vroeg begint ze met schrijven. In diverse geschriften hekelt ze het orthodoxe geloof van haar Vlissingse omgeving en toont ze zich een aanhanger van de Verlichting. Als zij op zeventienjarige leeftijd wordt ‘geschaakt’ door een vaandrig met wie ze echter onmogelijk kan trouwen, komt ze in een maatschappelijk isolement terecht. Ze wordt eruit gered door Adriaan Wolff, een oudere dominee die met haar een verstandshuwelijk sluit en haar meeneemt naar de Beemster.

In de Beemster is Betje Wolff eenzaam, maar schrijft ze veel en ze begon te publiceren. Zo kwam ze in contact met de dichteres Agatha Deken en ze werden correspondentievriendinnen. Agatha Deken is in 1741 geboren in Amstelveen, maar groeit op als wees in Amsterdam. Ook zij begint al vroeg met schrijven.
Betje en Aagje hadden totaal verschillende karakters, maar hun blik op de wereld was ongeveer dezelfde: kritisch en als het moest sarcastisch. En nog belangrijker: ze hadden groot literair talent. Ze waren beiden genadeloze waarnemers, en beschikten over een puntige, trefzekere schrijfstijl. In een aantal meerdelige, succesvolle briefromans beschreven ze het Nederland van eind achttiende eeuw en portretteerden ze de Nederlandse burgerij. Dat ze niet zonder elkaar konden, lijkt vast te staan. Nadat Betje Wolff op 5 november 1804 was overleden, stierf negen dagen later ook Aagje Deken.

De Historie Van Sara Burgerhart

Samen schreven Betje Wolff en Aagje Deken de briefroman “De Historie van mejuffrouw Sara Burgerhart” (vaak aangeduid als: Sara Burgerhart). Het is uitgegeven in 1782 en wordt beschouwd als de eerste Nederlandse roman.

Het verhaal is deels autobiografisch van aard. De belevenissen van de hoofdpersoon — het jonge meisje Sara Burgerhart, dat in handen dreigt te vallen van een schurk maar tot bezinning komt — zijn deels gebaseerd op belevenissen van Betje Wolff. Sara streeft ernaar een zo goed mogelijke burger te zijn. Daarnaast staat het zelf denken van de mens centraal, wat in het algemeen kenmerkend is voor het denken in de tijd van de Verlichting.

Een link naar een goede samenvatting van het boek is:
http://www.literatuurgeschiedenis.nl/lg/18de/tekst/lg18039.html

Mijn mening:
Omdat De Historie van mejuffrouw Sara Burgerhart in de vorm van een briefroman is geschreven, was dit heel anders voor mij om te lezen dan de boeken die ik gewend ben. Ik vind het idee van een briefroman heel leuk en het opent een heel nieuw perspectief, alleen past het niet zo goed bij mij. Ik vind het namelijk juist fijn om letterlijk te lezen wat er gebeurd, zodat ik me daar een beeld bij kan vormen, wat moeilijker is, als dit in de vorm van een brief is. Ook was de taal voor mij soms moeilijk om te lezen. Het verhaal in deze roman vond ik wel heel goed, ook al is het misschien tegenwoordig niet meer heel vernieuwend.